ისტორიული კონტექსტი: რატომ ტოვებდნენ იტალიელები სამშობლოს?
იტალიის ემიგრაციის ტალღა XIX საუკუნის მეორე ნახევრიდან დაიწყო და გაგრძელდა XX საუკუნის პირველ ნახევრამდე. ამ პერიოდის განმავლობაში მილიონობით იტალიელი იძულებული გახდა, საკუთარი ქვეყანა დაეტოვებინა და სხვა ქვეყნებში, ძირითადად ჩრდილოეთ და სამხრეთ ამერიკაში, სამუშაო და უკეთესი ცხოვრების პირობები მოეძებნა.
იტალიის პოლიტიკური და ეკონომიკური სიტუაცია XIX საუკუნის ბოლოს და XX საუკუნის დასაწყისში რთული იყო. 1861 წელს იტალია გაერთიანდა, თუმცა, გაერთიანებულ სახელმწიფოს ეკონომიკური და სოციალური სტაბილურობის პრობლემა ჰქონდა. სამხრეთ იტალია – რეგიონის, რომელიც ეკონომიკურად ყველაზე ნაკლებად განვითარებული იყო – განსაკუთრებით მძიმე მდგომარეობაში იმყოფებოდა. ფეოდალური სტრუქტურები, მიწის ნაკლებობა, სამართლიანი სამიწათმოქმედო სისტემის არარსებობა და სიღარიბე ათასობით ადამიანს აიძულებდა, ემიგრაციაზე ეფიქრათ.
სხვა მნიშვნელოვანი ფაქტორი იყო მზარდი მოსახლეობა და სამუშაო ადგილების დეფიციტი. იტალიის სამხრეთ ნაწილში, სადაც სოფლის მეურნეობა მთავარი ეკონომიკური წყარო იყო, შრომის ბაზარი ვერ უზრუნველყოფდა საკმარისი რაოდენობის სამუშაო ადგილებს. ეს იყო ერთ-ერთი მიზეზი, რის გამოც მოსახლეობამ ქვეყანა დატოვა, რათა შორეულ ქვეყნებში, მაგალითად, ამერიკაში, სამუშაო და უკეთესი ცხოვრების პირობები მოეძებნა.
მიგრაციის ორი დიდი ტალღა და მათი განსხვავებები
იტალიური ემიგრაცია ორ ძირითად ტალღად შეიძლება გაიყოს. პირველი ტალღა, რომელიც XIX საუკუნის ბოლოდან დაიწყო და 1920-იან წლებში გაგრძელდა, ეკონომიკური და სოციალურ-პოლიტიკური პრობლემების შედეგი იყო. იტალიელები ძირითადად აშშ-ში, არგენტინასა და ბრაზილიაში გადასახლდნენ, სადაც შრომის ბაზარი უფრო მოთხოვნადი იყო.
მეორე ტალღა, რომელიც მეორე მსოფლიო ომის დასრულების შემდეგ დაიწყო, განსხვავებული ხასიათის იყო. ამ პერიოდში ემიგრანტები უფრო მეტად ჩრდილოეთ ევროპის ქვეყნებსა და ამერიკას მიაშურეს. იმდროინდელი იტალიის ეკონომიკა, მიუხედავად ევროპული ქვეყნების დახმარებისა, მაინც მძიმე მდგომარეობაში იმყოფებოდა. ბევრი იტალიელი იმედოვნებდა, რომ საზღვარგარეთ მუშაობა დაეხმარებოდა მათ ოჯახებს ფინანსურად და სამშობლოში დაბრუნებისას შეძლებდნენ საკუთარი მცირე ბიზნესის ან მეურნეობის შექმნას.
იტალიელი ემიგრანტების გავლენა და მათი როლი ქვეყნის განვითარებაში
იტალიელმა ემიგრანტებმა მნიშვნელოვანი როლი შეასრულეს როგორც იმ ქვეყნებში, სადაც ისინი დასახლდნენ, ასევე საკუთარ სამშობლოში. ემიგრანტები იტალიაში ათასობით დოლარს გზავნიდნენ, რაც მათი ოჯახებისთვის და ქვეყნის ეკონომიკისთვის მნიშვნელოვანი წყარო იყო. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი იყო “რემიტანსები” – ემიგრანტების მიერ იტალიაში გადმორიცხული თანხები. ამ თანხებმა გარკვეულწილად გაამსუბუქა ადგილობრივი მოსახლეობის ეკონომიკური ტვირთი და ხელი შეუწყო მცირე ბიზნესის განვითარებას.
ამავდროულად, საზღვარგარეთ ცხოვრება და მუშაობა იტალიელებს ახალ გამოცდილებებს და ცოდნას აძლევდა, რაც მათ სამშობლოში დაბრუნებისას ქვეყნის განვითარებისთვის გამოიყენეს. ემიგრანტებმა სხვა ქვეყნების ეკონომიკური სტაბილურობა, სამუშაო კულტურა და სამეწარმეო მიდგომები იტალიაში შემოიტანეს, რაც ქვეყნის შიდა განვითარებასა და ეკონომიკურ ზრდაზე დადებითად აისახა.
ეკონომიკური აღორძინება და სიღარიბის დაძლევა
1950-იანი წლების იტალია მნიშვნელოვანი ეკონომიკური აღორძინების ხანას მოესწრო, რაც “იტალიის ეკონომიკურ სასწაულად” (Miracolo economico) არის ცნობილი. ამ პერიოდში ინდუსტრიული განვითარება, ინფრასტრუქტურის მოდერნიზაცია და ქალაქების განახლება მოხდა, რამაც ეკონომიკური ზრდა წარმოშვა. მთავრობის მიერ განხორციელებული სოციალური რეფორმები, მშენებლობებისა და სამრეწველო პროექტების ხელშეწყობა, ასევე ამერიკული “მარშალის გეგმით” მიღებული ფინანსური დახმარება ქვეყნის ეკონომიკის განვითარებაში კრიტიკული ფაქტორები იყო.
ამ პერიოდში იტალიის სოფლის მეურნეობიდან ეკონომიკა ინდუსტრიაზე გადავიდა. ფიქსირებული მოსახლეობა, სამუშაო ადგილების შექმნა და ინფრასტრუქტურის მოდერნიზაცია პირდაპირ აისახა ქვეყნის სოციალურ-ეკონომიკურ მდგომარეობაზე. 1970-იანი წლებისთვის იტალია უკვე მნიშვნელოვნად განვითარებული ინდუსტრიული ქვეყანა გახდა, სადაც სიღარიბის დონე მკვეთრად შემცირდა.
იტალიელი ემიგრანტების როლი სიღარიბის დაძლევაში
იტალიელმა ემიგრანტებმა მნიშვნელოვანი როლი ითამაშეს სამშობლოს ეკონომიკური სირთულეების დაძლევაში. პირველ რიგში, მათი ფინანსური დახმარება, რაც ძირითადად ოჯახებისთვის გადაიგზავნებოდა, დაეხმარა იტალიას სიღარიბის შემცირებაში. იმ პერიოდში, როცა მოსახლეობას საბანკო მომსახურება ან კრედიტებზე ხელმისაწვდომობა არ ჰქონდა, ემიგრანტების მიერ გაგზავნილი თანხები ხშირად იყო ერთადერთი გზა მცირე ბიზნესის ან სოფლის მეურნეობის განვითარებისთვის.
მეორე მხრივ, საზღვარგარეთ მიღებული გამოცდილება და კავშირები დაეხმარა იტალიელებს ახალი ტექნოლოგიების და მენეჯმენტის სტილის დანერგვაში. ეს მათ სამშობლოში დაბრუნების შემდეგ სოფლის მეურნეობის, ინდუსტრიის და სხვადასხვა სექტორის მოდერნიზაციაში გამოიყენეს.
დასკვნა
იტალიის ემიგრაციის ისტორია ნათლად აჩვენებს, თუ როგორ შეიძლება მოსახლეობის გადაადგილება ეკონომიკური სტაბილურობის მიღწევის მექანიზმად იქცეს. იტალიელების საზღვარგარეთ წასვლა ქვეყნის მძიმე ეკონომიკური მდგომარეობის და სოციალური უთანასწორობის შედეგი იყო. თუმცა, ემიგრანტებმა მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს როგორც ემიგრაციის ქვეყნებში, ისე საკუთარ სამშობლოში.
იტალიის ეკონომიკური აღორძინება, რომელიც მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ დაიწყო, მნიშვნელოვანი წარმატება იყო, თუმცა ამ პროცესში იტალიელი ემიგრანტების როლს ვერ დავუკარგავთ. მათი მხარდაჭერა, ფინანსური დახმარება და საზღვარგარეთ მიღებული გამოცდილება საბოლოოდ იქცა იმ საფუძვლად, რომელზეც იტალიამ თანამედროვე ეკონომიკური სტაბილურობა და კეთილდღეობა ააშენა.